Wat kan de werkgever doen ter preventie van het Coronavirus?
Nu het Coronavirus ook Nederland bereikt heeft, willen werkgevers er zorg voor dragen dat hun werknemers hier niet mee besmet raken. Hiervoor is het van belang dat de werkgever ervan op de hoogte is als één van zijn werknemers met het virus besmet is. De werkgever mag niet zomaar alles vragen aan de werknemer, omdat informatie over de gezondheid van werknemers, waaronder aard en oorzaak van een ziekte, bijzondere persoonsgegevens zijn. De verwerking van bijzondere persoonsgegevens is in beginsel verboden.
Alleen de arbodienst, de bedrijfsarts of een ander persoon die is gebonden aan het beroepsgeheim mag gezondheidsgegevens verwerken. De bedrijfsarts zal de gezondheidsgegevens verwerken op grond van de toestemming van de werknemer of omdat hij een wettelijke plicht heeft. De grondslagen toestemming en wettelijke plicht gaan in dit geval niet op voor de werkgever. Wat kan de werkgever wel doen? Het is voor de werkgever van belang dat duidelijk is wat hij wel en niet mag vragen aan de werknemer. De werkgever mag bijvoorbeeld wel vragen hoe een werknemer zich voelt, en of de werknemer onlangs in een risicogebied is geweest.
Goed werkgeverschap
De werkgever moet zich houden aan goed werkgeverschap en zorgen voor een veilige werkplek. Hieronder valt ook het voorkomen dat werknemers onnodig schade lopen, bijvoorbeeld door ziekte. De werkgever moet dus een afweging maken tussen de zorgplicht van de werkgever en de bescherming van de rechten en vrijheden van de werknemer. De plicht van de werkgever om voor een veilige werkomgeving te zorgen, en dus gezondheidsgegevens uit te vragen, prevaleert in dit geval niet boven het recht van de werknemer op privacy. Dit omdat er andere, minder ingrijpende, manieren zijn om hetzelfde resultaat te bereiken zonder dat dit tot een onevenredig grote inbreuk leidt van de rechten en vrijheden van de werknemer. Dit betekent dat de werkgever voorzorgsmaatregelen moet treffen wat betreft hygiëne en preventie voorschriften. Het is dan ook iedere werkgever aan te raden om nog eens goed naar het hygiënebeleid te kijken en dit mogelijk aan te scherpen of opnieuw af te stemmen met de bedrijfsarts. Hierbij kan je denken aan (onder andere): het actief informeren van werknemers over de situatie omtrent het Coronavirus, het instellen van een vast contactpunt als een werknemer vermoedt het Coronavirus te hebben, het maken van een plan van aanpak voor het geval een werknemer het Coronavirus blijkt te hebben. Door zulke maatregelen te treffen beperkt de werkgever de doorgifte van het virus.
Arbodienst of bedrijfsarts
Bij enige twijfel over de gezondheid van de werknemer, is het mogelijk de werknemer preventief door te verwijzen naar de arbodienst of bedrijfsarts. Hiernaast kan de werkgever de werknemer(s) verzoeken vanuit huis te werken (voor zover mogelijk), of thuis te blijven tot de situatie rondom de gezondheid van de werknemer verduidelijkt is. Op dit moment is er voor alle artsen en laboratoria een wettelijke meldingsplicht voor nieuwe gevallen van het nieuwe Coronavirus. Wanneer een arts denkt dat er mogelijk sprake is van het Coronavirus zal hij een test aanvragen en wanneer dit een positief resultaat geeft zal de GGD een contactonderzoek doen. Een bedrijfsarts zal dit dan ook altijd moeten melden aan de GGD. De GGD zal, in overleg met de werknemer, bepalen of zij de werkgever verder moet informeren.
Verplichting door GGD of het RIVM
Voor nu biedt de komst van het Coronavirus dus nog geen mogelijke uitzonderingsgrond om bijzondere persoonsgegevens van de werknemer te verwerken. De situatie kan veranderen wanneer bijvoorbeeld de GGD of het RIVM een werkgever verplicht om aanvullende informatie op te vragen wanneer een werknemer ziekteverschijnselen vertoont. Dit is voor nu nog steeds voorbehouden aan de arbodienst of bedrijfsarts. Het is wel verstandig om het hygiëne en preventiebeleid actueel te houden, indien mogelijk in samenspraak met de arbodienst of bedrijfsarts.
